Posts filed under ‘بزرگمهر




بزرگمهر

چون دانستی که خدا از خاکت آفریده گردنکشی و خود رایی مکن . بزرگمهر

خود بزرگ بینی و خود رایی از بزرگترین آفات مزرعه وجود ماست . سخنان بسیاری در مورد این خصلت ناشایست گفته شده است اما باز هم می بینیم که ظرفیت ها محدود است و باز هم بسیاری گرفتار این خوی بد و ناشایست هستند .
اما بین احترام به شخصیت خود و خود بینی یک تار مو فاصله است .
عده ایی این مرز را گم می کنند و حاضر می شوند عزت و شخصیت آنها مورد حمله قرار گیرد که این مسئله در بلند مدت می تواند تخریبی جدی بر آرمان ها و خواسته های واقعی آنها داشته باشد .
باید در عین حالی که عزت نفس خود را حفظ می کنیم برای دیگران هم ارزش قائل بشویم و سعی کنیم هر فرد را دقیقا آن گونه که هست بشناسیم و برایش به همان میزان ارزش قائل شویم.
بسیاری هستند که دارای مدارج خاصی نیستند اما در عین حال از بسیاری جهات شایسته ترین انسانها هستند
ما نمی توانیم موفقیتهای خودمان را در مقابل دیدگانمان بگذاریم و همه را کوچک و خوار بپنداریم .
در زندگی بارها با آدمهایی برخورد کردم که ابتدا تصور می کردم کوچکند و بعد فهمیدم بسیار بزرگند و من تا آخر عمر هم به آنها نمی رسم و برعکس با آدمهایی برخورد نمودم که فکر کردم بزرگترین هستند و بعد فهمیدم چه حقیرند .
ماهاتما گاندی می گوید : شاخ پربار سر بر زمين مي نهد و عظمت آن هم چنان در فروتني او جلوه گر است.
این جمله مرا بیاد مثل معروف خودمان می اندازد که : افتادگی آموز اگر طالب فیضی ، هرگز خورد آب زمینی که بلند است …
وقتی به زندگی آدمهای مغرور می نگرم می بینم بسیار انسان های تنهایی هستند به یاد این جمله بسیار زیبای ارد بزرگ می افتم که می گوید : خودبینی ، خواستگاهش درون است که آدمی را شیفته خویش می سازد و وارون بر این خواستگاه افتادگی پیرامون ماست ، که همگان را به سوی ما می کشاند .
غرور مخصوص آدمهای بی شوکت و جلال نیست گاهی می توان در بین بالاترین مدارج اجتماعی هم کسانی را دید که گرفتار این خصلت ناشایست هستند . ارد بزرگ جمله کنایه آمیزی در این ارتباط دارد که با ذکر آن این بحث را می بندم : پادشاهی که مردمش از او فروتر بنشینند در فزونی و برتری نیست او در ته چاه کبر و خود بینی فرو افتاده است .

جهانگرد ها در شهر وین

Add comment آگوست 16, 2009

کتاب سخنان بزرگمهر – تینا حقوقی

پادشاهان مردم دوست برگزیدگان پروردگارند . بزرگمهر بختگان

مال هم مایه سربلندی و آسایش است ، و هم سبب خواری و پریشانی . اگر به آیین خرد صرف شود آفریننده شادی و برآورنده نام نیک است ، اما اگر بنهند و نخورند یا چنانکه باید بکار نبرند بهای سنگ و گوهر شاهوار یکی است . بزرگمهر بختگان

اگر امیدواری که رنجت بار نیکو دهد هرگز گفتار آموزگاران را خوار مدار و از فرمانشان سر مپیچ . بزرگمهر بختگان

توانگر کسی است که به آنچه خداوند توانا نصیبش کرده خرسند باشد . زیرا شوریده بخت تر و پراکنده خاطرتر از آزمند کسی نیست . بزرگمهر بختگان

بیدارترین ، هشیارترین ، و پسندیده ترین کسان ، دانای سالخورده ای باشد که دانش به تجربت آموخته است . بزرگمهر بختگان

آنکه در طلب کمال است باید خرد ور و با دانش باشد . بزرگمهر بختگان

به بسیار گفتن آبروی خود مبر . بزرگمهر بختگان

خوشا به حال پیمان منشانی که وجودشان به پیرایه پاکی و شرم آراسته شده . بزرگمهر بختگان

اگر پرسند کیستی باید هنرهای خویش را بشماری . بزرگمهر بختگان

باید پیوسته به پروردگار بی همتا رو آوریم ، در هر کاری او را بینا دانیم و باور کنیم که روزی ده مختار اوست . بزرگمهر بختگان

آز مایه نگرانی و تشویش خاطر است . بزرگمهر بختگان

در حق کسی که قدر نیکمردی نشناسد نیکی نشاید . بزرگمهر بختگان

گشاده دلان بختیارانند . بزرگمهر بختگان

آسوده حال کسی است که بردبار است . بزرگمهر بختگان

آن که آرزوی سروری دارد باید هنر بسیار داشته باشد. بزرگمهر بختگان

هرگز در کژی و کاستی نمی کوبد و جز ره رادی و راستی نمی پوید . بزرگمهر بختگان

هفت چیز نشان بی خردی است : خشم آوردن بر بی گناه ، بخشش به ناسزاوار ، ناسپاسی به یزدان ، پراکندن راز ، دست زدن به کار ناسودمند ، اعتماد به مردمان نا استوار ، لجاج و ستیهندگی در درغگویی . بزرگمهر بختگان

کسی که در انجمن خاموش بماند دل آسوده است . هوش و دل و جان از شنیدن و به خاطر سپردن سخن دانندگان توشه می یابد . بزرگمهر بختگان

هنر خردمند در این است که عیب خویش را دریابد و به رفع آن بکوشد . بزرگمهر بختگان

چون به کسی اجازه دادی که در حضورتو سخن بگوید بر او درشتی و تندی مکن و بمان تا سخنش را به پایان برد . بزرگمهر بختگان

چون دل راست اندیش و زبان راستگو باشد در کاستی و نادرستی بسته می شود . بزرگمهر بختگان

از دانش آموختن هیچ زمان ناآگاه ممان ، گرچه در این راه رنجها کشی ، مبادا که دلت از آموختن ناتوان و آشفته گردد . بزرگمهر بختگان

خرد ، آدمی را گرانبهاترین چیز است ، و خداوند خرد در هر دو جهان کامروا و سرافراز است . و اگر از خلعت خرد محروم بود دانش بجوید ، چه دانشور سرور سروران است . و اگر از آن هم بی بهره بود باید دلیر باشد و در میدان نبرد بی باک باشد تا در نظر پادشاه گرامی ، و پیوسته شاد و فرمانروا باشد .و اگر این نیز نداشت دیگر درخور زنده ماندن نیست ، و بهتر است که مرگ وی را دریابد . بزرگمهر بختگان

آنکه در آموختن جهد نمی کند هرگز نباید در انجمن دانایان لب به گفتار بگشاید . بزرگمهر بختگان

دوستان برای نخجیر دشمنان چون تیر و پیکان اند . بزرگمهر بختگان

در نظر خردمند شادیی که غم به دنبال دارد بی ارزش است . بزرگمهر بختگان

تن به تن آسانی و کاهلی نباید سپرد . کاری باش و از این راه شادی و آسایش فراهم کن . بزرگمهر بختگان

چون بخشنده ای با مستحق بخشش و کرم کرد در دل احساس شادی و فرح کند ، و ببالد . اما نیکی کردن به ناسزاوار روا نیست ، چه او هرگز قدر احسان را نمی شناسد و همچنانکه از خار خشک گل نمی روید ، ارج نهادن به نیکی را نمی داند . اگر از گنگی یا کری چیزی بپرسیم دور نیست که به گونه ای پاسخ گوید ، اما نشدنی است که نااهل و ناسزاوار قدر احسان را بشناسد و سپاس گوید . بزرگمهر بختگان

بد نژادان و بدگوهران اشتباه کار را باید از درگاه خویش براند تا نیکان از گزندشان در امان بمانند . بزرگمهر بختگان

شهریاری در خور آفرین است که مردمان راستگو و پرهیزگار از او گزند نیابند . و شراندیشان و بدان از بیمش اشتباه و گناه نکنند . بزرگمهر بختگان

رشک بردن زهر جان است ، و همنشینی و همزبانی با مردمان سخن چین و دو روی پر گزند . بزرگمهر بختگان

اگر کسی نه در وقت ضرورت سخن گفت قدرش شکسته می شود . بزرگمهر بختگان

خردمند به چیزی که اگر به دستش نیاید غمگین و دلازرده می شود ، هرگز دل نمی بندد . بزرگمهر بختگان

گرانبهاترین خلعت ایزدی خرد است . اگر زورمندی بی خرد باشد در حقیقت ناتوان و خوار و بی خریدار است . بزرگمهر بختگان

مرگ نادان به از زندگی اوست . بزرگمهر بختگان

اگر روزی به چیزی نیازمند شدی به ملک و مال و دیگر اسباب حشمت و بزرگی خویش مناز . به کار و پیشه ای بپرداز که نامت سبک و ننگین نشود . بزرگمهر بختگان

دوستی برای خود برگزین که به گاه سختی و درماندگی مددکارت باشد. بزرگمهر بختگان

در نظر مردم سخن سنج قدر سخن بیش از گنج است . بزرگمهر بختگان

کوشیدن به کار ناشدنی خلاف خرد است که در آهن به آب رخنه نتوان کرد . بزرگمهر بختگان

مبادا که از دشمن همزور بیم کنی ، اما اگر در نبرد سستی نمایی نگون بخت و شکسته می شوی . بزرگمهر بختگان

بیهوده گوی در نظر هیچ کس قدر ندارد . بزرگمهر بختگان

ستوده و نیک فرجام کسی است که دادگر و نیکنام و در کردار و گفتار به هنجار باشد . بزرگمهر بختگان

آنچه دلخواه همه است جز تن درستی نیست ، که اگر کسی روزی از آن محروم شد آرزویی جز بدست آوردنش ندارد . بزرگمهر بختگان

فر و شکوه زمانی فزونی می یابد که دانا نزدمان ارجمند باشد ، و کام بدخواه را به زهر بی اعتنایی بیالایم . بزرگمهر بختگان

برترین دانش ها یزدان پرستی است . بزرگمهر بختگان

دانایان روشندل می دانند که دوران زندگی دراز نیست ، تن آدمی از این جهان است و روان از سرای دیگر . بزرگمهر بختگان

دل در آرزوی آنچه دسترسی بدان متصور نیست نباید بست ، از آنکه مایه رنج تن و بلای جان است . بزرگمهر بختگان

کسی در شمار دانایان است که بر آنچه از دستش رفته افسوس نخورد ، از نایافته به رنج نباشد ، چون در طلب مرادی با سختی رویا رو شود سست نگردد و دل به ناامیدی نسپارد . بزرگمهر بختگان

خود را با هوس نزدیک مکن که خرد از تو روی بر می تابد . بزرگمهر بختگان

اگر خرسند و رضا باشی زندگی به دلخواه می سپاری . بزرگمهر بختگان

در آیین خرد در هر کاری اندیشه باید . بزرگمهر بختگان

برای آدمی دشمن دانا از دوست نادان بهتر است . بزرگمهر بختگان

دیو کین و دیو سخن چینی گزنده است . سخن چین هرگز جز به دروغ لب نمی گشاید . گفتارش همیشه بی فروغ است .دو روی و سخن چین از مهر یزدان بی بهره اند و از او در هراسند . بزرگمهر بختگان

هرکس گوش نصیحت نیوش داشته باشد ، و دل به آموختن بسپارد ، بسا سخنان سودمند که از دانایان بشنود . بزرگمهر بختگان

کسی که زبانش را از بد گفتن باز دارد ، و دل هیچ کس را به گفتن سخنان زشت نیازارد . بزرگمهر بختگان

به نزدیک خردمندان چهار چیز بر پادشاهان عیب است : ترسیدن در میدان جنگ ، گریز از بخشندگی ، خوار داشتن رای خردمندان ، شتابزدگی و نا آرامی و بیقراری در کارها . بزرگمهر بختگان

سخنی که سودی در آن نیست نگفتن بهتر ، چه سخن بی سود در مثل مانند، آتشی است که دودش بسیار و گرمی و فروغش سخت اندک باشد . بزرگمهر بختگان

برای نادان پیرایه ای سزاورتر و زیباتر از خاموشی نیست . بزرگمهر بختگان

فرخنده روزگار کسی است که اهرمن او را از راه راست بیرون نبرد و همواره بی گناه زندگی کند . بزرگمهر بختگان

کسی که به حکمت پروردگار معتقد و خستو باشد به بد ونیک روزگار نمی پردازد چنین بنده ای در پرستیدن یزدان بیشتر می کوشد و از بد سکالی و پیروی دیوان می پرهیزد ، ناکردنی نمی کند و از رنجه کردن بی گناهان بیزاری می جوید . بزرگمهر بختگان

نام جستن بی دلیری میسر نمی گردد ، و زمانه از بددلان بیزار است . بزرگمهر بختگان

اگر شاه به تو مهربان باشد دلیر و گستاخ مشو ، از آنکه طبع شاه چون آتش است و دل شیر از آن می هراسد . بزرگمهر بختگان

اگر کوه با همه سنگینی و عظمت و صلابت که وی راست فرمان شاه را سبک دارد تیره رای خیره سری بیش نیست . بزرگمهر بختگان

به هنگام نبرد هوشیار و نگهدار تن خویش باش . چون دشمن در برابر تو ایستاد بر آشفته مشو و تدبیر نیکو کن . بزرگمهر بختگان

دل کسی که خاطر شاه دادگر از او مکدر باشد جایگاه دیو است . بزرگمهر بختگان

هر کس را سرنوشتی مقدر است . یکی روز و شب در طلب سربلندی و سروری به جان می کوشد و بهر ه اش جز خستگی و فرسودگی و نامرادی چیزی نیست . به تعبیر دیگر در کنار چشمه روشن و گوارا تشنه می ماند. از سوی دیگر بی هنری بختیار ، بی آنکه تن به کار و کوشش بسپارد ، روزگار بر او می خندد و از همه گونه آسایش و آرامش برخوردار می گردد . پروردگار چنین خواسته و تدبیر بر تقدیر کارگر نمی افتد . بزرگمهر بختگان

دانش برترین داده های یزدان پاک است . خردمند همیشه سرور است ، بزرگمهر بختگان

هر که تن درست و نیرو دارد هرگز سخن نادرست نمی گوید . دروغگویان همه بیمار و ناتوان و زبون اند . بزرگمهر بختگان

آنکه طالب آسایش جان و تن است باید شکیبا و بردبار باشد ، در دوستی و داد و ستد با مردم کژی و کاستی و فریبکاری نکند . چون گناهی از کسی بیند و بر او دست یابد ببخشد ، و کینه خواه و تیز خشم و دشمن سوز و نا بردبار نباشد . بزرگمهر بختگان

آنکس بر خویشتن نگهبان دارد که برای رسیدن به هوس و آرزوهای کوچک قدر نیکخویی و جوانمردی را نشکند ، و اگر فزونی و کامیابی بد روزگار را دید تن به پستی و زبونی نسپارد . بزرگمهر بختگان

بخشنده نیکخوی آن کس است که به بخشش جانش را آراسته گرداند . دور از جوانمردی است که بخشنده بر آن کسی که چیزی به او داده یا خیری رسانده منت نهد . بزرگمهر بختگان

ده چیز بر ده گروه خاصه بر دانش پژوهان نکوهیده است : دروغ گفتن به فرمانروا ، سپهبدی که زر بر سپاه خویش نپراگند ، مرد سپاهی که از پیکار بهراسد ، دانشمندی که چون چیزی در نظرش مطبوع افتد دل به هوس سپارد و از گناه نترسد ، پزشکی که خود بیمار و دردمند شود . تنک مایه ای که به دروغ به سرمایه و دارایی خویش نازد ، سفله ای که بر هر کس که چیزی دارد رشک برد ، خردمندی که زود خشم بود ، و به چیز کسان طمع ورزد ، کسی که رهنمایی از نادان امید دارد ، و آنکه کارگاه و یا بنیادی سترگ را به کاهلی سپارد ، و بی خردی که خردجوی نباشد . بزرگمهر بختگان

آدمی باید از گناه بپرهیزد ، هر چه را به خویش نمی پسندد به دوست و دشمن خود روا ندارد . بزرگمهر بختگان

خرد بر سر جان چون افسری تابنده است و مدارا و مهربانی به قدر همسنگ خرد است . بزرگمهر بختگان

آنکه به خداوند پاک و مهربان بیش از دگران امید و بیم بسته است ، بیش از همه در خور ستایش است . بزرگمهر بختگان

روشندل و نکته دان کسی است که سخنان کوتاه و پر معنی بگوید . بزرگمهر بختگان

دل اهل دانش وقتی شاد می گردد که بردبار بوده و مردم بی شرم را به خویش نزدیک نکند . بزرگمهر بختگان

زورمندترین و پر گزنده ترین اهرمن آز است ، که دیوی است ستمکار و دیر ساز . بزرگمهر بختگان

خردمند هرگز غم آنچه را از دستش رفته نمی خورد ، حتی اگر عزیز ترین کسش مرد و وی را به خاک سپرد ، شکسته غم و درد نمی گردد ، دیگر آنکه مرد خردور از نادیدنیها چنان دل می کند که باد از بید می گذرد . بزرگمهر بختگان

همرزمان هوشیار اختیار کن ، و اگر خصم بر تو تیز گردیداز او برمتاب . اما چون یقین کردی که در برابر او تاب پایداری نداری به جنگ مکوش و با خصم پر توان میاشوب . بزرگمهر بختگان

در خوردن اندازه نگهدار که پر خوردن مایه زورمندی نیست . بزرگمهر بختگان

چون دانستی که خدا از خاکت آفریده کردنکشی و خود رایی مکن . بزرگمهر بختگان

اگر بخردی هرگز گرد بدی مگرد ، که نیکوترین کسان آن بود که بیرون و دترونش پاکیزه و نیک باشد . بزرگمهر بختگان

دل آدمی بنده آرزوست ، سرشتها یکسان نیست ، هر کس خویی دارد ، و جویا و خواهان چیزی است . بزرگمهر بختگان

خرد در نظر گاه مردمان آزاده و نیکخو جهان پر از شادی و شکوه می نماید . بهره خردمندان و امید واران همیشه شادکامی است . بزرگمهر بختگان

دبیر اگر رایمند و هوشمند باشد ، خط نیکو بنویسد ، کم گو ، پارسا، شکیبا ، با دانش ، راستگوی، وفادار ، و تازه روی باشد شرف همصحبتی فرمانروا را می یابد . بزرگمهر بختگان

هر که را زر و سیم و خواسته است باید در خرج کردن اندازه نگهدارد ، نه چندان گشاده دست باشد که مدتی کوتاه بی چیز و بینوا گردد ، و نه چندان در نگهداری آن بکوشد و برخود سخت بگیرد که به مال اندوختن و خست طبع منسوب و معروف شود . بزرگمهر بختگان

هرگز سخنی که خرد نپسندد بر زبان میاور . بزرگمهر بختگان

دانا هرگز برده و زبون خواسته نمی شود ، و در راه اندوختن مال ، خویش را در تنگی و رنج نمی افگند .اما خصم خرد و روان روشن ، کردار بد است . بزرگمهر بختگان

شتاب زدگی از سبکساری باشد ، و هر که شتابزده باشد و آهستگی ندارد همواره پشیمان و غمناک باشد ، و مردم سبکسار در چشم مردمان حقیر باشد . بزرگمهر بختگان

فرو ریزی سلسله های بزرگ از آن جهت است که بر کارهای بزرگ کاردان خُرد و نادان گماشتند ، و دیگر آن که دانش را و اهل دانش را دشمن داشتندی . بزرگمهر بختگان

خردوران همیشه به راه آزادگان و راستان می روند . بزرگمهر بختگان

خود رایی و خودبینی ، همه کام و مراد خود طلبیدن و دیگران را نامراد و خوار و زبون خواستن ، راه اهرمن ، و دل به بهی و نیکی سپردن راه یزدان است . بزرگمهر بختگان

آنکه پیروی خرد است دل به هوس نمی سپارد . بزرگمهر بختگان

هر که را جان نگهبان تن باشد و خرد به او فرمانروایی کند زندگیش سراسر آسایش و روشنی است. بزرگمهر بختگان

توانگر راستین کسی است که آز در دلش راه نیافته است . بزرگمهر بختگان

شاه به دانایی و خاطر نگهداشتن مردمان نامبردار است نه به خودستایی و کبر و خودبینی و بیدادگری . بزرگمهر بختگان

پرحرف را که دشمن راستی و خصم روان پاک است هرگز نپذیر . بزرگمهر بختگان

بیزاری بجوی از کسی که دریغش می آید که کسی از نیکی و یاری کس دیگر بهره یابد ، نه دانشور است و نه می خواهد که از دانش دیگران سود جوید . بزرگمهر بختگان

دانای روشندل کسی است که به فرمان دیو از راه یزدان پاک جهان آفرین برنگردد. بزرگمهر بختگان

آنکه خشم بر او چیره نشود و بر گنهکار سخت نگیرد از گزند در امان است . بزرگمهر بختگان

دیو خشم چنان پر جوش و خروش است که هوش و خرد را زبون خویش می کند . دیوی پر آژنگ چهر که به هیچ مهربانی آرام نگیرد . بزرگمهر بختگان

هر کس از بند آز برهد ، و پیوسته بی نیاز بماند براستی نیکبخت است . بزرگمهر بختگان

ناسپاس رای و شرم ندارد . بزرگمهر بختگان

خرد در پیکار با دیوان برنده ترین سلاح ها ااست در برابر شمشیر تیز دیو ، خرد جوش است و جان بدان روشن . بزرگمهر بختگان

درگاه فرمانروا بسان دریاست ، جوینده ای از دریا ریگ به کف می آورد و دیگری دُر شاهوار . بزرگمهر بختگان

کسی که بنده گنج و درم نباشد هرگز پراگنده خاطر و دژم نمی گردد . بزرگمهر بختگان

هیچکس پر آوازه و به نیکی سمر نمی گردد مگر آنکه از بدیها بپرهیزد . بزرگمهر بختگان

برای رسیدن به هدف و مقصود بهترین راه آن است که از راه راست رو نگر داند و از گناه بپرهیزد ، بی گمان آرام ، و کام و نام نصیبش می شود . بزرگمهر بختگان

کسی که به آنچه دارد رضا و خرسند است هرگز رنج و تیمار و بدی در دلش راه نمی یابد . بزرگمهر بختگان

ارزش هر کس به قدر خرد اوست . بزرگمهر بختگان

مردم خوش منش خویشتن دار همیشه در نظر همگان گرامی اند . بزرگمهر بختگان

خردمندی که بخشنده و دانشور و دادگر و نژاده باشد هرگز بد خو نمی شود . بزرگمهر بختگان

گیتی همه فسانه و باد است ، و آنچه بر آدمی می گذرد سراسر خواب و خیال را ماند ، آنچنانکه آدم وقتی از خواب بیدار می شود از آنچه به خواب دیده اثر نمی یابد ، تلخیهای و شیرینی های زندگی نیز پایدار نمی ماند . بزرگمهر بختگان

سخنهای بلند و نیکو را فراموش مکن که سخن بر تخت شاهی تاج است . بزرگمهر بختگان

خرسندترین آدم کسی است که دل از مهر و موافقت گردان سپهر برگیرد . بزرگمهر بختگان

امید ، آهستگی و ملایمت زندگی را روشن و شیرین می کند ، خشم و تیزی مایه رنج و بلاست . آهسته رو از عیبجوی می گریزد و شرم و آهستگی را دوست می دارد . بزرگمهر بختگان

آن کس که به آموختن کوشاتر و گوشش به دانش نیوشاتر است ، امیدوارترین کسان است . بزرگمهر بختگان

کسی لیاقت سرفرازی و سروری را دارد که فروتن ، بخشنده باشد ، بکوشد ، بجوید ، با همراهان همدل در طلب دانش و تجربه سفر کند ، و همیشه با همه کس به مدارا و آهستگی رفتار نماید . بزرگمهر بختگان

کسی که دلش از بیم نداری و بینوایی نلرزد وجودش همیشه لبریز شادی است . بزرگمهر بختگان

بد خو چنان به رنج اندر است که از زندگانی و تندرستی و خواسته لذت نمی برد . بزرگمهر بختگان

سنگین ترین چیزها برای آدم بار گناه است . بزرگمهر بختگان

بهترین خو سازش و آشتی خواهی است . بزرگمهر بختگان

هر که نیک نهاد و پاک منش و کوشا باشد ، به آنچه سزاوار است می رسد . بزرگمهر بختگان

بیهوده گویان پند آموزند ، زیرا هشیاران عیب ایشان را به دیده می نگرند و از بیهوده گویی می پرهیزند . بزرگمهر بختگان

Add comment آگوست 10, 2009

کتاب سخنان خردمندانه اندیشمندان ایران – سیما زند

سخنان خردمندانه اندیشمندان ایران

سخنان خردمندانه اندیشمندان ایران

اگر به تاریخ ایران خوب بنگریم تنها به دو اندیشمند برخورد می کنیم که جملات قصارشان بر سر زبانها افتاده و امروز در جهان مجازی به وفور از سخنان آنها بهره گرفته می شود ابتدا بزرگمهر وزیر انوشیروان عادل پادشاه ساسانی و دیگری ارد بزرگ اندیشمند نام آشنای حال حاضر کشورمان .
نکته مهم در مورد این دو متفکر کشورمان آنست که هر دوی آنها پرورش یافته یک ناحیه از خراسان بزرگ هستند یکی در مرو و دیگری در شیروان که فاصله این دو شهر بسیار اندک است هر چند مرو از کشور ما جدا شده و امروزه بخشی از استان ماری ترکمنستان می باشد .

در این مجموعه مختصر سعی کرده ام جملاتی از این دو اندیشمند برتر ایرانی را در کنار یکدیگر قرار دهم . با دقت بر روی هر جمله می توان به غنای دانش و خرد ایرانی پی برد .

سیما زند
http://kandokave.persianblog.ir

کتابهایی دیگر من :
1- پندار متفکرین
2- رازهای ارد بزرگ و پائولو کوئلیو

–::(([سخنان خردمندانه اندیشمندان ایران]))::–

مال هم مایه سربلندی و آسایش است ، و هم سبب خواری و پریشانی . اگر به آیین خرد صرف شود آفریننده شادی و برآورنده نام نیک است ، اما اگر بنهند و نخورند یا چنانکه باید بکار نبرند بهای سنگ و گوهر شاهوار یکی است . بزرگمهر

کسی که ترازوی راستی در وجودش همواره به یک سو سنگین است ، نمی تواند از خشم دست بردارد چون خشم و زور تنها ابزار ناراستی برای ماندن است . ارد بزرگ

–::(([سخنان خردمندانه اندیشمندان ایران]))::–

خردمند هرگز غم آنچه را از دستش رفته نمی خورد ، حتی اگر عزیز ترین کسش مرد و وی را به خاک سپرد ، شکسته غم و درد نمی گردد ، دیگر آنکه مرد خردور از نادیدنیها چنان دل می کند که باد از بید می گذرد . بزرگمهر

کسانی که بیم از دست دادن جایگاه خویش را دارند ، همواره فریاد می کشند . ارد بزرگ

–::(([سخنان خردمندانه اندیشمندان ایران]))::–

روشندل و نکته دان کسی است که سخنان کوتاه و پر معنی بگوید . بزرگمهر

آنکه ناراستی پیشه نموده ، خموشی دیگران هم برایش ترسناک است . ارد بزرگ

–::(([سخنان خردمندانه اندیشمندان ایران]))::–

دل اهل دانش وقتی شاد می گردد که بردبار بوده و مردم بی شرم را به خویش نزدیک نکند . بزرگمهر

برای رسیدن به جایگاهی بالاتر ، گذشت را نیز بیاموزیم . ارد بزرگ

–::(([سخنان خردمندانه اندیشمندان ایران]))::–

هر که تن درست و نیرو دارد هرگز سخن نادرست نمی گوید . دروغگویان همه بیمار و ناتوان و زبون اند . بزرگمهر

مردانی که بیشتر از جایگاه و هنجار زنان پشتیبانی می کنند خود بیشتر از دیگران به نهاد زن می تازند . ارد بزرگ

–::(([سخنان خردمندانه اندیشمندان ایران]))::–

دانش برترین داده های یزدان پاک است . خردمند همیشه سرور است ، بزرگمهر

زیبارویی که می داند زیبایی ماندنی نیست پرستیدنی ست. ارد بزرگ

–::(([سخنان خردمندانه اندیشمندان ایران]))::–

دل کسی که خاطر شاه دادگر از او مکدر باشد جایگاه دیو است . بزرگمهر

تنها با از خودگذشتگی برای دیگران می توان جاودانه شد . ارد بزرگ

–::(([سخنان خردمندانه اندیشمندان ایران]))::–

به هنگام نبرد هوشیار و نگهدار تن خویش باش . چون دشمن در برابر تو ایستاد بر آشفته مشو و تدبیر نیکو کن . بزرگمهر

با ترشرویی به میان مردم رفتن ، تنها از بیماران ساخته است . ارد بزرگ

–::(([سخنان خردمندانه اندیشمندان ایران]))::–

کسی که زبانش را از بد گفتن باز دارد ، و دل هیچ کس را به گفتن سخنان زشت نیازارد . بزرگمهر

آنانیکه همیشه در آرامش هستند لاابالی ترین آدمهایند . ارد بزرگ

–::(([سخنان خردمندانه اندیشمندان ایران]))::–

هرکس گوش نصیحت نیوش داشته باشد ، و دل به آموختن بسپارد ، بسا سخنان سودمند که از دانایان بشنود . بزرگمهر

نماز عشق ترتیبی ندارد چرا که با نخستین سر بر خاک گذاردن ، دیگر برخواستنی نیست . ارد بزرگ

–::(([سخنان خردمندانه اندیشمندان ایران]))::–

دل در آرزوی آنچه دسترسی بدان متصور نیست نباید بست ، از آنکه مایه رنج تن و بلای جان است . بزرگمهر

تنها کسانی شایسته هستند که اشتباهی را دو بار انجام نمی دهند . ارد بزرگ

–::(([سخنان خردمندانه اندیشمندان ایران]))::–

ستوده و نیک فرجام کسی است که دادگر و نیکنام و در کردار و گفتار به هنجار باشد . بزرگمهر

غم ، می تواند از پایمان درآورد و اگر خود ساخته باشیم نیروی سرفرازیمان خواهد شد . ارد بزرگ

–::(([سخنان خردمندانه اندیشمندان ایران]))::–

در آیین خرد در هر کاری اندیشه باید . بزرگمهر

خودخواه ترین آدمیان آنانی هستند که چشمشان را بر سرنوشت هم میهنانشان بسته اند . ارد بزرگ

–::(([سخنان خردمندانه اندیشمندان ایران]))::–

به نزدیک خردمندان چهار چیز بر پادشاهان عیب است : ترسیدن در میدان جنگ ، گریز از بخشندگی ، خوار داشتن رای خردمندان ، شتابزدگی و نا آرامی و بیقراری در کارها . بزرگمهر

کاویدن در غم ها ما را به خوشبختی نمی رساند . ارد بزرگ

–::(([سخنان خردمندانه اندیشمندان ایران]))::–

برای نادان پیرایه ای سزاورتر و زیباتر از خاموشی نیست . بزرگمهر

تا اندیشه ایی پاسخگو در بین نباشد کجروی ادامه خواهد داشت . ارد بزرگ

–::(([سخنان خردمندانه اندیشمندان ایران]))::–

سخنی که سودی در آن نیست نگفتن بهتر ، چه سخن بی سود در مثل مانند، آتشی است که دودش بسیار و گرمی و فروغش سخت اندک باشد . بزرگمهر

ارمغان کُرنش در برابر نادان ، سختی دو چندان است . ارد بزرگ

–::(([سخنان خردمندانه اندیشمندان ایران]))::–

دیو کین و دیو سخن چینی گزنده است . سخن چین هرگز جز به دروغ لب نمی گشاید . گفتارش همیشه بی فروغ است .دو روی و سخن چین از مهر یزدان بی بهره اند و از او در هراسند . بزرگمهر

آزادی ، عنوانی برای زینت کاخ دیوان سالاران نیست ، آزادی کوچکترین حق مردم است که اگر نباشد هیچ دودمانی برجای نخواهد بود . ارد بزرگ

–::(([سخنان خردمندانه اندیشمندان ایران]))::–

کسی که به حکمت پروردگار معتقد و خستو باشد به بد ونیک روزگار نمی پردازد چنین بنده ای در پرستیدن یزدان بیشتر می کوشد و از بد سکالی و پیروی دیوان می پرهیزد ، ناکردنی نمی کند و از رنجه کردن بی گناهان بیزاری می جوید . بزرگمهر

شادی کجاست ؟ جای که همه ارزشمند هستند . ارد بزرگ

–::(([سخنان خردمندانه اندیشمندان ایران]))::–

نام جستن بی دلیری میسر نمی گردد ، و زمانه از بددلان بیزار است . بزرگمهر

آدمهای ماندگار به چیزی جز آرمان نمی اندیشند . ارد بزرگ

–::(([سخنان خردمندانه اندیشمندان ایران]))::–

فرخنده روزگار کسی است که اهرمن او را از راه راست بیرون نبرد و همواره بی گناه زندگی کند . بزرگمهر

کسی که آزادی می جوید زندانی برای اندیشه های دیگر نمی گسترد . ارد بزرگ

–::(([سخنان خردمندانه اندیشمندان ایران]))::–

هر کس را سرنوشتی مقدر است . یکی روز و شب در طلب سربلندی و سروری به جان می کوشد و بهر ه اش جز خستگی و فرسودگی و نامرادی چیزی نیست . به تعبیر دیگر در کنار چشمه روشن و گوارا تشنه می ماند. از سوی دیگر بی هنری بختیار ، بی آنکه تن به کار و کوشش بسپارد ، روزگار بر او می خندد و از همه گونه آسایش و آرامش برخوردار می گردد . پروردگار چنین خواسته و تدبیر بر تقدیر کارگر نمی افتد . بزرگمهر

مردمان توانمند در میان جشن و بزم نیستند . آنها در هر دم به آرمانی بزرگتر می اندیشند و برای رسیدن به آن در حال پیکارند . ارد بزرگ

–::(([سخنان خردمندانه اندیشمندان ایران]))::–

کسی در شمار دانایان است که بر آنچه از دستش رفته افسوس نخورد ، از نایافته به رنج نباشد ، چون در طلب مرادی با سختی رویا رو شود سست نگردد و دل به ناامیدی نسپارد . بزرگمهر

بسیار یاد کردن از سختی های زندگی ، بردگی می آورد . ارد بزرگ

–::(([سخنان خردمندانه اندیشمندان ایران]))::–

خود را با هوس نزدیک مکن که خرد از تو روی بر می تابد . بزرگمهر

ستایش گران میهن ، زنان و مردان آزاده اند . ارد بزرگ

–::(([سخنان خردمندانه اندیشمندان ایران]))::–

اگر کوه با همه سنگینی و عظمت و صلابت که وی راست فرمان شاه را سبک دارد تیره رای خیره سری بیش نیست . بزرگمهر

مستمند کسی است ، که دشواری و سختی ندیده باشد . ارد بزرگ

–::(([سخنان خردمندانه اندیشمندان ایران]))::–

برای آدمی دشمن دانا از دوست نادان بهتر است . بزرگمهر

دشمنی و پادورزی ، به آدم خردمند انگیزه زندگی می دهد . ارد بزرگ

–::(([سخنان خردمندانه اندیشمندان ایران]))::–

اگر خرسند و رضا باشی زندگی به دلخواه می سپاری . بزرگمهر

اندیشه و انگاره ای که نتواند آینده ای زیبا را مژده دهد ناتوان و بیمار است . ارد بزرگ

–::(([سخنان خردمندانه اندیشمندان ایران]))::–

اگر شاه به تو مهربان باشد دلیر و گستاخ مشو ، از آنکه طبع شاه چون آتش است و دل شیر از آن می هراسد . بزرگمهر

ریشه کارمند نابکار ، در نهاد سرپرست و مدیر ناتوان است . ارد بزرگ

–::(([سخنان خردمندانه اندیشمندان ایران]))::–

آنکه طالب آسایش جان و تن است باید شکیبا و بردبار باشد ، در دوستی و داد و ستد با مردم کژی و کاستی و فریبکاری نکند . چون گناهی از کسی بیند و بر او دست یابد ببخشد ، و کینه خواه و تیز خشم و دشمن سوز و نا بردبار نباشد . بزرگمهر

ویرانه کاخ های برآزندگان هم ، هزاران گهواره امید بر بستر خویش دارد . ارد بزرگ

–::(([سخنان خردمندانه اندیشمندان ایران]))::–

آنکس بر خویشتن نگهبان دارد که برای رسیدن به هوس و آرزوهای کوچک قدر نیکخویی و جوانمردی را نشکند ، و اگر فزونی و کامیابی بد روزگار را دید تن به پستی و زبونی نسپارد . بزرگمهر

کسی که همسر و کودک خویش را رها می کند ، در پی خفت ابدیست . ارد بزرگ

–::(([سخنان خردمندانه اندیشمندان ایران]))::–

بخشنده نیکخوی آن کس است که به بخشش جانش را آراسته گرداند . دور از جوانمردی است که بخشنده بر آن کسی که چیزی به او داده یا خیری رسانده منت نهد . بزرگمهر

دودمانی که بزرگان و ریش سفیدانش خوار باشند ، به کالبد بی جانی ماند که خوراک جانوران دیگر شود . ارد بزرگ

–::(([سخنان خردمندانه اندیشمندان ایران]))::–

ده چیز بر ده گروه خاصه بر دانش پژوهان نکوهیده است : دروغ گفتن به فرمانروا ، سپهبدی که زر بر سپاه خویش نپراگند ، مرد سپاهی که از پیکار بهراسد ، دانشمندی که چون چیزی در نظرش مطبوع افتد دل به هوس سپارد و از گناه نترسد ، پزشکی که خود بیمار و دردمند شود . تنک مایه ای که به دروغ به سرمایه و دارایی خویش نازد ، سفله ای که بر هر کس که چیزی دارد رشک برد ، خردمندی که زود خشم بود ، و به چیز کسان طمع ورزد ، کسی که رهنمایی از نادان امید دارد ، و آنکه کارگاه و یا بنیادی عظیم را به کاهلی سپارد ، و بی خردی که خردجوی نباشد . بزرگمهر

از سفر کرده ، ارزش سرزمین مادری را بپرس . ارد بزرگ

–::(([سخنان خردمندانه اندیشمندان ایران]))::–

آدمی باید از گناه بپرهیزد ، هر چه را به خویش نمی پسندد به دوست و دشمن خود روا ندارد . بزرگمهر

پیران اندیشمند به ریشه ها می پردازند نه به شاخه ها . ارد بزرگ

–::(([سخنان خردمندانه اندیشمندان ایران]))::–

خرد بر سر جان چون افسری تابنده است و مدارا و مهربانی به قدر همسنگ خرد است . بزرگمهر

آدمیانی مانند گل های لاله ، زندگی کوتاه در هستی و نقشی ماندگار در اندیشه ما دارند . ارد بزرگ

–::(([سخنان خردمندانه اندیشمندان ایران]))::–

آنچه دلخواه همه است جز تن درستی نیست ، که اگر کسی روزی از آن محروم شد آرزویی جز بدست آوردنش ندارد . بزرگمهر

برآزندگان شادی را از بوته آتشدان پر اشک ، بیرون خواهند کشید . ارد بزرگ

–::(([سخنان خردمندانه اندیشمندان ایران]))::–

برترین دانش ها یزدان پرستی است . بزرگمهر

خوش نامی بزرگترین فر و افتخار هر آدمی است . ارد بزرگ

–::(([سخنان خردمندانه اندیشمندان ایران]))::–

فر و شکوه زمانی فزونی می یابد که دانا نزدمان ارجمند باشد ، و کام بدخواه را به زهر بی اعتنایی بیالایم . بزرگمهر

خوار نمودن هر آیین و نژادی به کوچک شدن خود ما خواهد انجامید . ارد بزرگ

–::(([سخنان خردمندانه اندیشمندان ایران]))::–

دانایان روشندل می دانند که دوران زندگی دراز نیست ، تن آدمی از این جهان است و روان از سرای دیگر . بزرگمهر

اگر جانت در خطر بود بجای پنهان شدن بکوش همگان را از گرفتاری خویش آگاه سازی . ارد بزرگ

–::(([سخنان خردمندانه اندیشمندان ایران]))::–

آنکه به خداوند پاک و مهربان بیش از دگران امید و بیم بسته است ، بیش از همه در خور ستایش است . بزرگمهر

در پشت هیچ در بسته ای ننشینید تا روزی باز شود . راه کار دیگری جستجو کنید و اگر نیافتید همان در را بشکنید . ارد بزرگ

–::(([سخنان خردمندانه اندیشمندان ایران]))::–

زورمندترین و پر گزنده ترین اهرمن آز است ، که دیوی است ستمکار و دیر ساز . بزرگمهر

دریاها نماد فروتنی هستند . در نهاد خود کوه هایی بلندتر از خشکی دارند ولی هیچ گاه آن را به رخ ما نمی کشند . ارد بزرگ

–::(([سخنان خردمندانه اندیشمندان ایران]))::–

پادشاهان مردم دوست برگزیدگان پروردگارند . بزرگمهر

برای پویایی و پیشرفت ، گام نخست از پشت درهای بسته برداشته می شود . ارد بزرگ

–::(([سخنان خردمندانه اندیشمندان ایران]))::–

پایان

Add comment آگوست 10, 2009

صفحه

دسته‌بندی

پیوندها

فرا

گاه‌شمار

مِی 2024
د س چ پ ج ش ی
 12345
6789101112
13141516171819
20212223242526
2728293031  

Posts by Month

Posts by Category